Οι εξετάσεις πλησιάζουν και η πίεση, η αγωνία, το άγχος για τα περισσότερα παιδιά αυξάνουν. Καλώς ή κακώς όμως, οι εξετάσεις και η αξιολόγηση είναι αναπόφευκτο κομμάτι της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Πολλοί μαθητές αισθάνονται την πίεση των εξετάσεων η οποία συχνά σχετίζεται με τις υψηλές προσδοκίες τόσο των εκπαιδευτικών, όσο και των γονιών τους. Η ανάγκη του παιδιού να ικανοποιήσει τους άλλους αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω πίεση από αυτήν που ούτως ή άλλως συνοδεύει τις εξετάσεις.
Η έλλειψη της επαρκούς προετοιμασίας για τις εξετάσεις, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του άγχους και της πίεσης που μπορεί να νιώθει το παιδί καθώς και τη μείωση της απόδοσης. Παρόλα αυτά το άγχος σε λογικά πλαίσια είναι φυσιολογικό κομμάτι της σχολικής ζωής και πολλές φορές εποικοδομητικό δίνοντας στο παιδί ώθηση για να προσπαθήσει για το καλύτερο. Για να αποκτήσει όμως το άγχος τη λειτουργική του ιδιότητα και για να μη διογκωθεί, απαιτείται σωστή προετοιμασία και οργάνωση, καθώς και ψυχολογική στήριξη στο παιδί από το περιβάλλον του σε όλη αυτή τη διαδικασία.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς τα παιδιά στην περίοδο των εξετάσεων;
Το μυστικό της επιτυχίας στις εξετάσεις έγκειται στο σωστό σχεδιασμό και στη σωστή οργάνωση. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί δημιουργώντας ένα σαφές σχέδιο επανάληψης και να ακολουθήσουν μία μέθοδο μελέτης που θα κάνει το παιδί να αισθάνεται ότι έχει τον έλεγχο ακολουθώντας τις παρακάτω προτάσεις.
Βοηθήστε στην οργάνωση της επανάληψης.
- Φτιάξτε ένα χρονοδιάγραμμα επανάληψης για το κάθε μάθημα. Υπολογίστε πόσο χρόνο θα χρειαστεί για να βγει η ύλη του κάθε μαθήματος και φτιάξτε το ανάλογο πρόγραμμα.
- Χωρίστε το χρόνο επανάληψης σε μικρότερα κομμάτια. Για παράδειγμα, μπορείτε να ορίσετε ένα συγκεκριμένο χρόνο μελέτης (ανάλογα με την τάξη και τις απαιτήσεις του διαβάσματος) για το κάθε μάθημα με σύντομα διαλείμματα.
- Βεβαιωθείτε ότι το παιδί έχει όλες τις απαραίτητες σημειώσεις, βιβλία και υλικό που έχει δοθεί από το σχολείο.
- Συμπυκνώστε την ύλη κάνοντας περιλήψεις και σχεδιαγράμματα, έτσι ώστε να μη φαίνεται βουνό η ύλη στα μάτια του παιδιού.
- Ανατρέξτε και μελετήστε τις σημειώσεις του σχολείου μαζί με το παιδί, συζητήστε πάνω στο θέμα που διαβάζετε και εξηγήστε τυχόν απορίες.
Παρέχετε συνολική στήριξη.
Ο καλύτερος τρόπος για να στηρίξετε το παιδί κατά τη διάρκεια της επανάληψης αλλά και την περίοδο των εξετάσεων, είναι να παρέχετε ένα ήρεμο και ευχάριστο περιβάλλον μέσα στο σπίτι. Το παιδί που δίνει εξετάσεις είναι προτεραιότητα αυτή τη στιγμή και όλα τα μέλη της οικογένειας οφείλουν να λειτουργούν υποστηρικτικά απέναντι σε αυτό. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνετε δραστικές αλλαγές στο σπίτι και στο πρόγραμμά σας (πχ, να μην πηγαίνετε στη δουλειά, να κόψετε το internet και να κατασκοπεύετε το παιδί σας). Το παιδί πρέπει να κατανοήσει ότι οι εξετάσεις είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της σχολικής ζωής και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Προσπαθήστε να μην γκρινιάζετε ή να έχετε πολλές απαιτήσεις από το παιδί κατά την περίοδο των εξετάσεων. Οι καυγάδες και η ένταση λειτουργούν αντιπαραγωγικά και θα έχουν ως αποτέλεσμα να φορτώσουν στο παιδί παραπάνω πίεση και άγχος.
Κανένα παιδί δεν θέλει να αποτύχει, για αυτό καλό θα είναι να αποφεύγετε να πιέζετε το παιδί. Αντίθετα πρέπει να το ενθαρρύνετε απλόχερα και η υποστηρικτική σας στάση θα πρέπει να μένει σταθερή σε όλη την περίοδο των εξετάσεων αλλά και στην περίοδο των αποτελεσμάτων. Το να φοβάται το παιδί την αντίδραση σας σε μια πιθανή αποτυχία, μπορεί να του προσθέσει επιπλέον άγχος και να λειτουργήσει ανασταλτικά στις επιδόσεις του.
Διατροφή και ύπνος.
Βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν πολλά υγιεινά σνακ στο ψυγείο και προσπαθήστε να παρέχετε στο παιδί θρεπτικές τροφές σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Προτιμήστε μια διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, φρούτα και λαχανικά και φροντίστε το πρωινό να έχει χαμηλή περιεκτικότητα ζάχαρης. Τα παιδιά μαθαίνουν και συγκεντρώνονται καλύτερα όταν ακολουθούν σωστή διατροφή. Αποφύγετε βαριά φαγητά που θα τους φέρουν υπνηλία και ζαχαρούχα τρόφιμα που αν και δίνουν άμεση ενέργεια, δεν έχουν την ανάλογη διάρκεια.
Προσπαθήστε να τρώτε όλοι μαζί σαν οικογένεια ακόμα και αν το πρόγραμμα του διαβάσματος είναι φορτωμένο. Είναι σημαντικό για το παιδί να αλλάζει παραστάσεις και να ξεφεύγει από τα βιβλία απολαμβάνοντας την οικογενειακή θαλπωρή και χαλάρωση.
Διαμορφώστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου σε συνεργασία με το παιδί. Πολλοί γονείς υποτιμούν την αξία και τα οφέλη του ύπνου. Το διάβασμα εξαντλεί το μυαλό και το σώμα του παιδιού για αυτό κρίνεται απαραίτητη η ξεκούραση και ο επαρκής ύπνος. Η κούραση αποτρέπει τη συγκέντρωση και την αφομοίωση της γνώσης.
Άσκηση και ελεύθερος χρόνος.
Είναι σημαντικό για το παιδί να εκτονώνει την πίεση και το άγχος μέσα από τη σωματική δραστηριότητα και την άσκηση. Η άσκηση, το παιχνίδι και τα αθλήματα ξεκουράζουν και χαλαρώνουν το μυαλό, βοηθούν στην ποιότητα και την ποσότητα του ύπνου, καθώς και στη συγκέντρωση και στη συνολική απόδοση του παιδιού.
Μερικές φορές τα παιδιά αλλά και οι ίδιοι οι γονείς θεωρούν πως ο ελεύθερος χρόνος κατά την περίοδο των εξετάσεων είναι πολυτέλεια. Ωστόσο έρευνες δείχνουν ότι η ισορροπία μεταξύ διαβάσματος και άλλων δραστηριοτήτων είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τη ψυχολογική διάθεση του παιδιού, όσο και για τη γνωστική του απόδοση.
Η συντροφιά με φίλους και παρέες που μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες είναι εποικοδομητική για το παιδί. Κάντε διαλείμματα μαζί με το παιδί σας, πάτε μια βόλτα, περπατήστε μαζί, δείτε μια ταινία και συζητήστε πράγματα που δεν αφορούν μόνο τις εξετάσεις.
Επικοινωνία.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, το άγχος που βιώνουν τα παιδιά στις εξετάσεις είναι ένα αρκετά κοινό συναίσθημα. Το τι προκαλεί το άγχος βέβαια μπορεί να διαφέρει από παιδί σε παιδί. Ενθαρρύνετε το παιδί να μιλά για τα συναισθήματά του, τις αγωνίες του και τις προσδοκίες του. Κάντε ξεκάθαρο στο παιδί ότι δεν είναι μόνο του σε αυτήν τη διαδικασία και ότι τα συναισθήματά του είναι απόλυτα κατανοητά από εσάς.
Τέλος, εξηγήστε στο παιδί ότι οι εξετάσεις δεν είναι η αρχή ούτε το τέλος του κόσμου και ούτε αυτοσκοπός, αλλά μια πόρτα που θα το οδηγήσει στο επόμενο στάδιο της σχολικής ή της ακαδημαϊκής ζωής. Η πιθανή αποτυχία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί χωρίς κριτική και χωρίς να υποτιμηθεί η συνολική αξία του παιδιού. Οι γονείς είναι καλό να προετοιμάσουν τα παιδιά (αλλά και τον ίδιο τους τον εαυτό) για την πιθανότητα της αποτυχίας χωρίς όμως να τα προκαταβάλλουν αρνητικά, έτσι ώστε να μειωθεί ο φόβος που μπορεί να νιώθει το παιδί. Αυτό που θα πρέπει να κατανοήσουν τα παιδιά είναι πως αν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλουν, υπάρχουν και άλλες στρατηγικές και δυνατότητες που μπορούν να ακολουθήσουν για να διορθώσουν την κατάσταση και να πετύχουν τους στόχους τους. Στο τέλος αυτό που μετράει είναι η προσπάθεια!
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
