Είναι πρωί, έχετε ξυπνήσει, και αρχίζετε να τρέχετε πανικόβλητοι για να ετοιμαστείτε και να οργανώσετε όσο πιο γρήγορα γίνεται τα πάντα. Μέσα σε όλο αυτό τον πανικό, κάποιος μοιάζει να είναι πολύ πιο χαλαρός. Η Μαρία είναι 8 χρονών και σε 30 λεπτά πρέπει να είναι στο σχολείο. Παρόλα αυτά είναι ακόμη στο κρεβάτι και χουζουρεύει. Αρχίζετε και φωνάζετε “Άντε παιδί μου, ακόμα να σηκωθείς;”
Η Μαρία πάντα αργεί να σηκωθεί και όταν το κάνει, θα περάσει αρκετή ώρα στο μπάνιο και άλλη τόση μπροστά στο καθρέφτη για να διαλέξει τι θα βάλει. Οι φωνές ωστόσο συνεχίζονται και μαζί με αυτές εκτοξεύονται και οι απειλές οι οποίες αργότερα καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι, “Αν δεν ετοιμαστείς γρήγορα να ξέρεις πως εγώ δε θα σε ξαναπάω στο σχολείο με το αμάξι. Χθες ήταν η τελευταία φορά. Σήμερα θα χάσεις την πρώτη ώρα”. Όταν η Μαρία είναι πλέον έτοιμη, η ώρα έχει περάσει και σε πέντε λεπτά θα πρέπει να είναι στο σχολείο. Τότε εσείς αρπάζετε την τσάντα της και της λέτε να τρέξει γρήγορα στο αμάξι δίνοντας όρκο, “Σήμερα είναι η τελευταία φορά, να το ξέρεις”. Η Μαρία χαμογελώντας μπαίνει στο αμάξι και αρχίζει να τραγουδάει το αγαπημένο της τραγούδι.
Το πρωινό χασομέρι και η καθυστέρηση των παιδιών για να ετοιμαστούν έτσι ώστε να είναι στην ώρα τους κάπου, είναι από τα πιο συχνά παράπονα των γονιών. “Αυτό το παιδί δεν έχει την αίσθηση του χρόνου”. Και γιατί να την αποκτήσει; Ξέρει, ότι οι γονείς του είναι αυτοί που νιώθουν περισσότερο υπεύθυνοι για τις καθυστερήσεις του και ότι στο τέλος, θα βρουν τη λύση που θα το βγάλουν από τη δύσκολη θέση να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της αργοπορίας του. Τα παιδιά για να αλλάξουν μια αρνητική συμπεριφορά, θα πρέπει να βιώσουν τις δυσάρεστες συνέπειες τις συμπεριφοράς τους (π.χ. να χάσουν κάποια προνόμια), για να συμμετέχουν δημιουργικά στη λύση ενός προβλήματος.
Οι γονείς αντί να αναλαμβάνουν ευθύνες οι οποίες ουσιαστικά είναι των παιδιών, μπορούν να τα βοηθήσουν να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για να διαχειρίζονται με περισσότερη υπευθυνότητα και συνέπεια τις υποχρεώσεις τους. Ακολουθούν μερικές συμβουλές προς αυτή την κατεύθυνση:
Πρωινό ξύπνημα
Το πρωινό ξύπνημα είναι δύσκολο για τους περισσότερους, αλλά τα παιδιά έχουν δύο επιπλέον ελαφρυντικά – κοιμούνται πιο βαθιά από ότι οι ενήλικες και χρειάζονται περισσότερες ώρες ύπνου. Τι μπορείτε να κάνετε για να διευκολύνετε το πρωινό ξύπνημα;
- Ξυπνήστε νωρίτερα τόση ώρα, όση πιστεύετε ότι θα χρειαστείτε για να ετοιμαστείτε εσείς, αλλά και ξυπνήσει και να ετοιμαστεί το παιδί σας.
- Δημιουργήστε μια λίστα με τα καθημερινά πράγματα που πρέπει να κάνει το παιδί όταν ξυπνάει (να πλένει πρόσωπο και δόντια, να ντύνεται, να φτιάχνει το κρεβάτι του κτλ).
- Αφού έχετε δημιουργήσει τη λίστα, εξηγήστε του από το προηγούμενο βράδυ ότι θέλετε να το βοηθήσετε να ξυπνάει στην ώρα του και να διαχειρίζεται καλύτερα το χρόνο του όπως τα μεγάλα παιδιά. Επικεντρωθείτε στο ότι μπορεί να τα καταφέρει. Αποφύγετε να κάνετε τη συζήτηση να ακούγεται σαν μια ακόμα λίστα κανόνων και περιορισμών. Αντίθετα, δείξτε ενθουσιασμό και παρουσιάστε το ζήτημα ως ευκαιρία για να πετύχει κάτι καινούριο.
- Επιβραβεύστε το παιδί όταν ολοκληρώνει τα πράγματα στην ώρα του. Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να κερδίζει ένα αυτοκόλλητο τη μέρα και να χάνει ένα αυτοκόλλητο όταν καθυστερεί, ή να του ετοιμάζετε το αγαπημένο του φαγητό ή γλυκό. Για τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας (8 και άνω), συζητήστε της φυσικές και λογικές συνέπειες που θα συνδέονται με την αρνητική συμπεριφορά.
- Μην απαιτείτε τελειότητα σε αυτήν την φάση, επιβραβεύστε τη βελτίωση για να ενθαρρύνετε το παιδί να συνεχίσει την προσπάθεια.
- Με γλυκιά και ήρεμη φωνή ξυπνήστε το παιδί λέγοντας πως ήρθε η ώρα για να σηκωθεί και δώστε του 3-5 λεπτά. Μη αναθέτετε αγγαρείες ακόμα γιατί το πιθανότερο είναι να μείνει στο κρεβάτι όσο περισσότερο μπορεί. Επικεντρωθείτε στο ξύπνημα.
- Αν περάσουν τα 3-5 λεπτά και δεν έχει σηκωθεί ακόμα, θυμίστε του με γλυκιά και ήρεμη φωνή ότι είναι ώρα να σηκωθεί, ανοίξτε τις κουρτίνες και αφήστε το φως να μπει στο δωμάτιο. Μην απειλήσετε και μην προειδοποιήσετε το παιδί αν δεν σηκωθεί αμέσως.
- Επιστρέψτε σε κάνα δυο λεπτά και βάλτε μουσική σε τόση ένταση που θα αποτρέπει το παιδί να ξανακοιμηθεί.
- Προειδοποιείστε το παιδί με σταθερό τόνο φωνής ότι πρέπει να σηκωθεί και να ετοιμαστεί γιατί αλλιώς θα χάσει προνόμια για το υπόλοιπο της ημέρας που έχετε ήδη συζητήσει από το προηγούμενο βράδυ (αυτό κυρίως για τα μικρότερα παιδιά π.χ. τηλεόραση, παιχνίδια). Σε κάθε περίπτωση, προσπαθήστε να συνδέσετε την αρνητική συμπεριφορά με μια αρνητική συνέπεια.
- Αν το παιδί παραμένει στο κρεβάτι υπενθυμίστε του τις φυσικές συνέπειες της αργοπορίας του όπως για παράδειγμα ότι θα πρέπει να τρέξει για να προλάβει να ετοιμαστεί και πολύ πιθανό να αργήσει στο σχολείο. Αν χρειαστεί, αφήστε το παιδί να αναλάβει την ευθύνη της ασυνέπειάς του χάνοντας την πρώτη ώρα.
Η προσπάθεια που θα καταβάλετε για να μπορέσει το παιδί να διαχειριστεί το χρόνο του στο πρωινό ξύπνημα, απαιτεί υπομονή και σταθερότητα. Προετοιμαστείτε για αυτό.
Τα παιδιά έχουν ανάγκη το χρονικό προσανατολισμό και στην πραγματικότητα θέλουν να οργανώνουν μόνα τους το χρόνο τους. Η διαχείριση χρόνου καλλιεργεί στα παιδιά την υπευθυνότητα και την αυτοεκτίμηση. Αντίθετα, η έλλειψη χρονικών ορίων τα αφήνει στην αδράνεια και στο έλεος του χάους. Όταν οι γονείς δεν έχουν εμπιστοσύνη στα παιδιά και αναλαμβάνουν οι ίδιοι να οργανώσουν τον χρόνο τους, τους περνάνε το μήνυμα ότι είναι ανίκανα και ανώριμα. Όταν όμως αντιμετωπίζουν τα ίδια τα παιδιά την κατάσταση, είναι πολύ πιο πιθανό να βρουν μόνα τους τη λύση και τη στρατηγική που θα ακολουθήσουν για να λύσουν το πρόβλημα!
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
