Πολλά παιδιά δημιουργούν φανταστικούς φίλους και συχνά αποτελούν σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς τους. Ο φανταστικός φίλος μπορεί να μοιάζει ως ένα βαθμό πραγματικός για το παιδί. Μπορεί να του δώσει όνομα, να του απευθύνεται μέσα από διάλογο και να παίζει μαζί του.
Πόσο συχνά δημιουργούν τα παιδιά φανταστικούς φίλους;
Τα περισσότερα μικρά παιδιά προσποιούνται μέσα από το παιχνίδι ότι αλληλεπιδρούν με τα παιχνίδια τους ή τα κουκλάκια τους σαν να είναι ζωντανά. Οι έρευνες δείχνουν ότι πάνω από το 65% των παιδιών έχουν φανταστικούς φίλους.
Ο φανταστικός φίλος μπορεί να έχει ανθρώπινη μορφή, μπορεί να είναι κάποιο ζωάκι ή πλάσμα της φαντασίας. Τα αγόρια τις περισσότερες φορές δημιουργούν αρσενικό φανταστικό φίλο ενώ τα κορίτσια μπορεί να δημιουργήσουν είτε αρσενικό είτε θηλυκό.
Τα παιδιά μπορούν πολύ εύκολα να περιγράψουν το φανταστικό τους φίλο στο πώς μοιάζει αλλά και στο πώς συμπεριφέρεται. Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που προσωποποιούν αντικείμενα τείνουν να διαμορφώνουν μαζί τους μια σχέση που μοιάζει περισσότερο με αυτή γονιού – παιδιού (το συμβουλεύουν, το ντύνουν, το φροντίζουν κ.α.), ενώ τα παιδιά που έχουν αόρατους φίλους δημιουργούν περισσότερο μια ισότιμη σχέση όπως με έναν πραγματικό φίλο.
Αν και τα παιδιά μπορεί να βιώνουν έντονα την αλληλεπίδραση με τους αόρατους φίλους τους, σχεδόν πάντοτε ξέρουν ότι οι φίλοι αυτοί δεν είναι πραγματικοί. Σε μια μελέτη που συμμετείχαν 86 παιδιά με αόρατους φίλους, το 77% των παιδιών απάντησαν θετικά όταν ρωτήθηκαν αν έχουν φανταστικό φίλο και σχεδόν τα μισά παιδιά αυθόρμητα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης αναγνώρισαν ότι ο φίλος τους είναι φανταστικός και δεν υπάρχει στην πραγματική ζωή.
Ποιος είναι ο ρόλος και τα πλεονεκτήματα του φανταστικού φίλου;
Αν και εύκολα θα μπορούσε να υποθέσει κάποιος ότι τα παιδιά που δημιουργούν φανταστικούς φίλους το κάνουν γιατί νιώθουν μοναξιά και έχουν προβλήματα κοινωνικοποίησης, οι έρευνες δεν δείχνουν να συμφωνούν με αυτή την υπόθεση.
Η δημιουργία φανταστικού φίλου έχει βρεθεί να σχετίζεται με θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των παιδιών. Για παράδειγμα, σε αντίθεση με τα παιδιά που δεν έχουν φανταστικούς φίλους, τα παιδιά που δημιουργούν τέτοιου είδους συντροφιά, έχει βρεθεί να είναι πιο κοινωνικά και λιγότερο ντροπαλά, έχουν πιο πολλούς πραγματικούς φίλους, είναι πιο δημιουργικά και συμμετέχουν πιο πολύ σε οικογενειακές δραστηριότητες.
Επιπλέον έχει βρεθεί ότι ο φανταστικός φίλος βοηθά το παιδί στο να αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες και στην εξάσκηση του διαλόγου. Τα παιδιά που έχουν φανταστικούς φίλους παίζουν περισσότερο ειρηνικά με τα συνομήλικα παιδιά και συνεργάζονται καλύτερα με τους γονείς και τους άλλους ενήλικες.
Ο φανταστικός φίλος έχει βρεθεί να ωφελεί τα παιδιά τόσο στη γνωστική, όσο και στη συναισθηματική τους ανάπτυξη. Είναι πολύ πιθανό η προσποίηση και η φαντασία να βοηθούν το παιδί στο να ξεχωρίσει το πραγματικό από το φανταστικό και στη δημιουργική σκέψη. Έχει βρεθεί ότι τα περισσότερα παιδιά που δημιουργούν φανταστικούς φίλους δεν βλέπουν πολύ τηλεόραση. Άρα ο μη δομημένος χρόνος αποτελεί ευκαιρία για δημιουργικό και φανταστικό παιχνίδι.
Ποια θα πρέπει να είναι η αντίδραση των γονιών στο φανταστικό φίλο του παιδιού;
Έρευνα έχει δείξει ότι η πλειοψηφία των γονιών παρατηρώντας τα παιδιά τους αντιλαμβάνονται ότι ο φανταστικός φίλος ενισχύει τη φαντασία και διασκεδάζει τα παιδιά στο παιχνίδι. Επιπλέον γονείς έχουν αναφέρει ότι ο αόρατος φίλος βοηθά τα παιδιά να επεξεργαστούν και να αντιμετωπίσουν γεγονότα λειτουργώντας ως πηγή ανακούφισης σε δύσκολες καταστάσεις. Τα παιδιά μικρότερης ηλικίας αρκετά συχνά χρησιμοποιούν τους αόρατους φίλους για να δοκιμάσουν τις αντιδράσεις των γονιών τους σε συμπεριφορές που θα μπορούσαν να αποδοκιμαστούν, βοηθώντας τους έτσι να μάθουν να ρυθμίζουν και να ελέγχουν τη συμπεριφορά τους.
Όλα τα ευρήματα των μελετών δείχνουν ότι ο φανταστικός φίλος είναι μια διέξοδος για τα παιδιά για να καλλιεργήσουν τη φαντασία τους πλάθοντας ιστορίες, διευκολύνει το παιχνίδι, διασκεδάζει και προσφέρει συντροφιά. Ο φανταστικός φίλος μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αντιμετωπίσουν νέες καταστάσεις ή αλλαγές όπως τη μετακόμιση και την προσαρμογή σε νέο περιβάλλον. Πάνω από όλα όμως αυτό που μας θυμίζουν οι έρευνες είναι την ανεξάντλητη φαντασία που έχουν τα παιδιά.
Οι γονείς επομένως είναι καλό να είναι χαλαροί με το φανταστικό φίλο του παιδιού και να το αντιμετωπίσουν περισσότερο ως ευκαιρία γιατί θα μάθουν κάτι παραπάνω για το ίδιο το παιδί τους. Μπορούν να κάνουν ερωτήσεις για να μάθουν περισσότερα για το φανταστικό φίλο και ταυτόχρονα μπορούν να γνωρίσουν μέσα από αυτόν τα ενδιαφέροντα, τους φόβους ή τις ανησυχίες που μπορεί να έχει το παιδί τους. Ο φανταστικός φίλος είναι μια μοναδική και μαγική έκφραση της φαντασίας των παιδιών οπότε ας τους αφήσουμε να το απολαύσουν!
Ελένη Σίγκου για
Parentshelp.gr
